شناسائی گونه های پیتیوم و بررسی بیماریزائی آنها روی صیفی جات در استان خراسان رضوی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• سمانه عسکری فرسنگی
• حمید روحانی ¹
• ماهرخ فلاحتی رستگار ²
• عصمت مهدیخانی مقدم ³
• عباس مکرم حصار

¹ دانشگاه فردوسی مشهد

² گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

³ فردوسی

10.22067/jpp.v25i1.9584

چکیده

چکیده
یکی از عوامل مهم پوسیدگی بذر، ریشه، طوقه، مرگ گیاهچه، و بوته میری صیفی جات گونه های مختلف Pythium می‌باشد. به منظور شناسایی این گونه ها و ارزیابی بیماریزایی آنها روی تعدادی از صیفی جات، نمونه برداری هائی از خاک و بوته های بیمار تعدادی از مزارع خیار، گوجه‌فرنگی، کدو، بادمجان، طالبی، خربزه و هندوانه در مناطق مشهد، چناران، قوچان، فریمان، تربت‌جام، گناباد، کاشمر، خواف، نیشابور، سبزوار، تربت‌حیدریه، کلات، درگز، سرخس و تایباد طی فصل زراعی 86 ـ 85 به صورت تصادفی به عمل آمد. از نمونه های جمع آوری شده در مجموع 60 جدایه Pythium جدا وخالص‌سازی شد. سپس براساس خصوصیات ریخت‌شناسی و میکرومتری مورد بررسی تاکسونومیکی قرار گرفتند. فراوانی نسبی گونه های شناسایی شده شامل 44/46 درصد P. ultimum var. ultimum ، 66/16 درصد P. aphanidermatum، 33/13 درصد P. amasculinum، 10 درصد Pythium Group HS ، 66/6 درصد P. oliganderum، 33/3 درصد P. paroecondrum و33/3 درصد P. echinulatum بود، از بین انها گونه ی P. amasculinu، P. echinulatumو P. paroecondrum برای ایران جدید می‌باشند. آرایه‌ های P. ultimum var. ultimum ، Pythium Group HS و P. oliganderum برای اولین بار از روی صیفی‌جات گزارش می‌شود. مطالعات بیماریزایی جدایه‌ها در شرایط گلخانه‌ای بر روی تعدادی از صیفی‌جات نشان داد که گونه های ultimum var. ultimum .P ، Pythium Group HS، P. paroecondrum P.aphanidermatum و P. echinulatum روی گوجه فرنگی، خیار، کدو، خربزه، طالبی، هندوانه و بادمجان بیماری‌زا می‌باشند. اما amasculinum .P روی خربزه و کدو بیماریزا نبود.

واژه های کلیدی: Pythium، صیفی جات، پوسیدگی ریشه و طوقه، مرگ گیاهچه، بیماریزایی

20.1001.1.20084749.1390.25.1.3.8

---