سبب‌شناسی زردی و جاروک درختان بادام در نواحی مختلف استان خراسان رضوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

بیماری جاروک بادام یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گیاه بادام (Prunus amygdalus Batsch.) است که سالانه خسارت‌های فراوانی به تولید بادام در ایران وارد می‌کند. این بیماری به‌خصوص در استان خراسان رضوی باعث محدود شدن کشت بادام در برخی مناطق شده است. همراهی چندین فیتوپلاسما و به‌ویژه (16sIX-B)Candidatus Phytoplasma phoenicium  از گروه جاروک نخود کبوتر با این بیماری گزارش شده است. در طی سال 1402، بررسی گستردگی و نمونه‌برداری از مناطق شمالی، مرکزی و جنوبی در استان خراسان رضوی انجام شد. بررسی علائم بیماری در مناطق سه‌گانه استان نشان داد که شدت و نوع بروز علائم در مناطق مختلف متفاوت است. علائم بیماری جاروک بادام در نواحی شمالی جاروک خفیف، در نواحی مرکزی زردی و جاروک و در نواحی جنوبی جاروک شدید و رشد شاخه‌ها متراکم بود. از پیوند فیتوپلاسمای همراه با جاروک بادام از نواحی مختلف روی نهال‌های بادام علائم ریزبرگی، زردی، جاروک، افژولش شدید شاخه‌ها و سرخشکیدگی و در گیا‌هان محک پروانش زردی خفیف یا شدید و برگ‌سانی (فیلودی) ایجاد شد. علائم جدایه‌‌های مناطق سه‌گانه استان نیز برروی گیاهان محک با یکدیگر تفاوت داشت. استخراج DNA کل به‌روش CTAB انجام شد و با استفاده از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز آشیانه‌ای با استفاده از آغازگرهای عمومی فیتوپلاسما، ردیابی عامل بیماری انجام شد. توالی‌یابی قطعه تکثیر شده و آنالیزهای تبارزایی نشان داد که فیتوپلاسماهای همراه با بیماری جاروک بادام در نواحی شمالی و جنوبی استان خراسان رضوی به‌ترتیب سویه‌های خفیف و شدید C. Phytoplasma phoenicium هستند و بیشترین شباهت را با زیرگروه‌های A وB  از گروه جاروک نخود کبوتر دارند؛ همچنین فیتوپلاسمای همراه با بیماری جاروک بادام در نواحی مرکزی استان خراسان رضوی Candidatus Phytoplasma asteris است که بیشترین شباهت را با زیرگروه C از گروه زردی مینا دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

©2025 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0), which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source.

  

https://doi.org/10.22067/jpp.2024.87817.1186

مراجع

  1. Anonymous. (2021). Ministry of agriculture, information and communication technology center, agricultural statistics. vol. 3, p. 83-85, Ministry of Jahad-agriculture (In Persian)
  2. Babaie, G., Khatabi, B., Bayat, H., Rastgou, M., Hosseini, A., & Salekdeh, G. (2007). Detection and characterization of phytoplasmas infecting ornamental and weed plants in Iran. Journal of Phytopathology, 155(6), 368-372. https://doi.org/10.1111/j.1439-0434.2007.01247.x
  3. Bertaccini, A., & Duduk, B. (2009). Phytoplasma and phytoplasma diseases: A review of recent research. Phytopathologia Mediterranea, 48(3), 355-378.
  4. Bianco, P.A., Romanazzi, G., Mori, N., Myrie, W., &Bertaccini, A. (2019). Integrated management of phytoplasma diseases. p. 237-258. In: Phytoplasmas: Plant Pathogenic Bacteria-II: Transmission and Management of Phytoplasma-Associated Diseases. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-13-2832-9_11
  5. Caglayan, K., Gazel, M., & Škorić, D. (2019). Transmission of phytoplasmas by agronomic practices. p. 149-163. In: Phytoplasmas: Plant Pathogenic Bacteria-II: Transmission and Management of Phytoplasma-Associated Diseases. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-13-2832-9_11  
  6. Cao, Y., Trivellone, V., & Dietrich, C.H. (2020). A timetree for phytoplasmas (Mollicutes) with new insights on patterns of evolution and diversification. Molecular Phylogenetics and Evolution, 149, 106-826. https://doi.org/10.1016/j.ympev.2020.106826
  7. Dakhil, H.A., Hammad, E.A.F., El-Mohtar, C., & Abou-Jawdah, Y. (2011). Survey of leafhopper species in almond orchards infected with almond witches’-broom phytoplasma in Lebanon. Journal of insect Science, 11(1). https://doi.org/10.1673/031.011.6001
  8. Fránová, J., Přibylová, J., & Petrzik, K. (2009). Purple coneflower with reddening and phyllody: A new host of clover phyllody phytoplasma. European Journal of Plant Pathology, 123, 85-90. https://doi.org/10.1007/s10658-008-9320-3
  9. Ghayeb Zamharir, M. (2011). Phytoplasmas associated with almond witches’ broom disease: An overview. African Journal of Microbiology Research, 5(33), 6013-6017. https://doi.org/10.5897/AJMRX11.021
  10. Gupta, S., Handa, A., Brakta, A., Negi, G., Tiwari, R.K., Lal, M.K., & Kumar, R. (2023). First report of ‘Candidatus Phytoplasma asteris’ associated with yellowing, scorching and decline of almond trees in India. Peer Journal, 11, e15926. https://doi.org/10.7717/peerj.15926
  11. Haghshenas, F., Salehi, M., & Ghasemi, S. (2015). Biological and molecular characterization of phytoplasmas associated with GF-677 witches'-broom in Iran. Iranian Journal of Plant Pathology, 51(2), 229-244. (In Persian)
  12. Jakovljević, M., Jović, J., Krstić, O., Mitrović, M., Marinković, S., & Toševski, I. (2020). Diversity of phytoplasmas identified in the polyphagous leafhopper Euscelis incisus (Cicadellidae, Deltocephalinae) in Serbia: Pathogen inventory, epidemiological significance and vectoring potential. European Journal of Plant Pathology, 156, 201-221. https://doi.org/10.1007/s10658-019-01878-w
  13. Jensen, D. (1959). A plant virus lethal to its insect vector. Virology, 8(2), 164-175. https://doi.org/10.1016/0042-6822(59)90002-9
  14. Karimishahri, M.R., Kamali, H., Sajjadinezhad, M., & Aliakbari, R. (2014). Report on the presence of almond witches broom agent in Koohsorkh (Kashmar) region of Razavi Khorasan province. The First National Congress of Biology and Natural Sciences of Iran (Vol. 1), Iran.p.153. (In Persian)
  15. Kirdat, K., Tiwarekar, B., Sathe, S., & Yadav, A. (2023). From sequences to species: Charting the phytoplasma classification and taxonomy in the era of taxogenomics. Frontiers in Microbiology, 14, 1123783. https://doi.org/10.3389/fmicb.2023.1123783
  16. Lova, M.M., Quaglino, F., Abou-Jawdah, Y., Choueiri, E., Sobh, H., Casati, P., Tedeschi, R., Alma, A., & Bianco, P.A. (2011). Identification of new 16SrIX subgroups,-F and-G, among'Candidatus Phytoplasma phoenicium' strains infecting almond, peach and nectarine in Lebanon. Phytopathologia Mediterranea, 50(2), 273-282.
  17. Marcone, C., Guerra, L.G., & Uyemoto, J.K. (2014). Phytoplasmal diseases of peach and associated phytoplasma taxa. Journal of Plant Pathology, 96(1) 15-28. https://doi.org/10.4454/JPP.V96I1.004
  18. Molino Lova, M., Bianco, P.A., Casati, P., & Quaglino, F. (2013). Almond witches’ broom phytoplasma: Disease monitoring and preliminary control measures in Lebanon. 71-75. In: Phytoplasmas and phytoplasma disease management: how to reduce their economic impact, IPWG - International Phytoplasmologist Working Group.
  19. Namba, S. (2019). Molecular and biological properties of phytoplasmas. Proceedings of the Japan Academy, Series B, 95(7), 401-418. https://doi.org/10.2183/pjab.95.028
  20. Pourali, H., & Salehi, M. (2012). Genetic diversity of the phytoplasma isolates associated with almond witches' broom in Iran. Iranian Journal of Plant Pathology, 48(3), 353-366. (In Persian)
  21. Přibylová, J., & Špak, J. (2013). Dodder transmission of phytoplasmas. Phytoplasma: Methods and Protocols, vol. 938, p. 41-46. https://doi.org/10.1007/978-1-62703-089-2_40
  22. Salehi, M., Izadpanah, K., & Heydarnejad, J. (2006). Characterization of a new almond witches’ broom phytoplasma in Iran. Journal of Phytopathology, 154(7‐8), 386-391. https://doi.org/10.1111/j.1439-0434.2006.01109.x
  23. Salehi, M., Salehi, E., Abbasian, M., & Izadpanah, K. (2015). Wild almond (Prunus scoparia), a potential source of almond witches’ broom phytoplasma in Iran. Journal of Plant Pathology, 97(2), 377-381.
  24. Tawidian, P., Jawhari, M., Bianco, P.A., & Sobh, H. (2017). The potential of grafting with selected stone fruit varieties for management of almond witches' broom. Phytopathologia Mediterranea, 56(3) 458-469. https://doi.org/10.14601/Phytopathol_Mediterr-20609
  25. Verdin, E., Salar, P., Danet, J.L., Choueiri, E., Jreijiri, F., Zammar, S.EI., Gelie, B., Bove, J.M., & Garnier, M. (2003). ‘Candidatus Phytoplasma phoenicium’sp. nov., a novel phytoplasma associated with an emerging lethal disease of almond trees in Lebanon and Iran. International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology, 53(3), 833-838. https://doi.org/10.1099/ijs.0.02453-0
  26. Zamorzaeva, I., Bahşiev, L., & Mihnea, N. (2019). Spread of phytoplasma infection in the tomato field depending on the climatic conditions of the year. Institute of Genetics, Physiology and Plant Protection, Chisinau. 2(4) 662-668
  27. Zhang, Y.P., Uyemoto, J.K., & Kirkpatrick, B.C. (1998). A small-scale procedure for extracting nucleic acids from woody plants infected with various phytopathogens for PCR assay. Journal of Virological Methods, 71(1), 45-50. https://doi.org/10.1016/S0166-0934(97)00190-0
  28. Zirak, L., Bahar, M., & Ahoonmanesh, A. (2009). Characterization of phytoplasmas associated with almond diseases in Iran. Journal of Phytopathology, 157(11‐12), 736-741. https://doi.org/10.1111/j.1439-0434.2009.01567.x
  29. Zirak, L., Khakvar, R., Zarrini, G., & Hasanpour, K. (2021). Detection and molecular characterization of phytoplasmas associated with stone fruit trees in northwest of Iran. Crop Protection, 142, 105526. https://doi.org/10.1016/j.cropro.2020.105526
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار