بررسی کارایی تعدادی از علف‌کش‌ها در کنترل بیوتیپ‌های یولاف‌وحشی(Avena ludoviciana Durieu) مقاوم و حساس به علف‌کش‌های بازدارنده استیل کوآنزیم-آ-کربوکسیلاز

چکیده
به منظور ارزیابی کارایی باریک برگ کش‌های ثبت شده در ایران در کنترل بیوتیپ های یولاف وحشی حساس و مقاوم به علف‌کش، سه آزمایش مجزا به صورت گلخانه‌ای، در بخش تحقیقات علف‌های هرز موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. در آزمایش‌های اول، دوم و سوم به ترتیب شامل توده حساس (ِDR7)، توده مقاوم با مکانیزم متابولیسم (SOR1) و توده مقاوم با مکانیزم تغییر محل عمل (NR14) توسط 17 تیمار علف‌کشی مورد آزمایش قرار گرفتند. آزمایش‌های اول و دوم با 12 تکرار و آزماییش سوم نیز با 9 تکرار انجام شد. تیمارهای علف‌کشی در مرحله 4 برگی علف‌های هرزاعمال شد. اندازه‌گیریهای انجام شده شامل ارزیابی چشمی بر اساس روش EWRC در 30 روز پس از سمپاشی، درصد تعداد یولاف وحشی باقیمانده بعد از سمپاشی نسبت به قبل از سمپاشی و درصد وزن خشک یولاف وحشی توده حساس نسبت به شاهد بود. در مجموع بر اساس نتایج بدست آمده بهترین علف‌کش در این آزمایش برای توده حساس، علف‌کش‌های کلودینافوپ پروپارژیل (8/0 لیتر در هکتار)، پینوکسادن (450 میلی‌لیتر در هکتار)، سولفوسولفورون (6/26گرم در هکتار)، سولفوسولفورون +متسولفورون (45 گرم در هکتار)، یدوسولفورون+مزوسولفورون (350 گرم در هکتار)، پروسولفوکارب (3-4 لیتر در هکتار) و فنوکساپروپ پی اتیل (1 لیتر در هکتار) و ایزوپروتون+دیفلوفنیکان (5/2-2 لیتر در هکتار) بود. البته ترالکوکسیدیم (2/1 لیتر در هکتار) و دیکلوفوپ متیل (5/2 لیتر در هکتار) نیز به‌طور نسبی این توده را کنترل نمودند. بهترین علف‌کش برای کنترل توده مقاوم با مکانیزم افزایش متابولیسم علف‌کش‌های سولفوسولفورون +متسولفورون و ایزوپروتون+دیفلوفنیکان بود و علف‌کش‌های یدوسولفورون+مزوسولفورون (400گرم در هکتار) و پروسولفوکارب نیز به‌طور نسبی این توده را کنترل نمودند. برای کنترل توده مقاوم با مکانیزم عمل تغییر محل هدف نیز بهترین علف‌کش‌ها شامل پینوکسادن، سولفوسولفورون، سولفوسولفورون +متسولفورون، یدوسولفورون+مزوسولفورون با دز و ایزوپروتون+دیفلوفنیکان بود. در مجموع نتایج این تحقیق حاکی از آن است که برای کنترل شیمیایی علف‌هرز یولاف مقاوم به علف‌کش‌های بازدارنده استیل کوآنزیم-آ-کربوکسیلاز (ACCase)، باید مکانیزم مقاومت این علف‌هرز نیز مد نظر قرار گیرد

واژه های کلیدی: مقاوت به علف‌کش، یولاف وحشی، مقاومت مبتنی بر متابولیسم و مقاومت مبتنی بر تغییر محل عمل