اثر برهم‌کنش علف‌های‌هرز، تراکم کاشت و تقسیط نیتروژن بر عملکرد گندم دیم

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

به‌منظور بررسی اثر برهم‌کنش علف‌های هرز، تراکم گندم و تقسیط نیتروژن بر عملکرد گندم دیم، آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت طرح کرت دو‌ بار خرد شده با 4 تکرار در سال 87-1386 و 88-1387 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اصلی تیمار علف‌هرز و بدون علف‌هرز، فاکتور فرعی شامل مقدار بذر مصرفی گندم (100، 120، 140 و 160 کیلوگرم در هکتار) و فاکتور فرعی فرعی، تیمار تقسیط نیتروژن خالص به میزان 100 کیلوگرم در هکتار در 5 سطح (صفر-کامل، یک سوم- دوسوم، نصف-نصف، دوسوم-یک سوم و کامل-صفر) بود. نتایج نشان دادند که در اثر برهم‌کنش علف‌های‌هرز، تراکم کاشت و تقسیط نیتروژن، بیشترین عملکرد بیولوژیک (699 و 5/1449 کیلوگرم در هکتار به‌ترتیب در سال اول و دوم) در تیمار بدون علف‌هرز، تراکم 120 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط 3/2-3/1 به‌دست آمد. در سال اول در اثر بر هم‌کنش علف‌های‌هرز، تراکم کاشت و تقسیط نیتروژن، بیشترین عملکرد دانه (07/440 کیلوگرم در هکتار)در تیمار بدون علف‌هرز، تراکم کاشت 120 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط یک سوم- دو سوم و کمترین عملکرد دانه (7/47 کیلوگرم در هکتار) در تیمار با علف‌هرز، تراکم کاشت 100 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط دوسوم- یک سوم به‌دست آمد. در این پژوهش در هر دو سال بیشترین وزن خشک علف‌های‌هرز (5/367 کیلوگرم در هکتار در سال اول و 38/160 کیلوگرم در هکتار در سال دوم) در تراکم کاشت 100 و کمترین وزن‌خشک علف‌های‌هرز (5/247 کیلوگرم در هکتار در سال اول و 3/52 کیلوگرم در هکتار در سال دوم) در تراکم کاشت 160 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. در سال دوم دمای بسیار پائین در مرحله گل‌دهی اثرات مخربی را بر گندم گذاشت و منجر به عدم‌تولید دانه شد. با توجه به نتایج این آزمایش، تراکم کاشت 120 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط یک سوم- دوسوم نیتروژن باعث افزایش عملکرد و رقابت گیاه زراعی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Interaction Effects between Weed, Sowing Rate, and N Splitting on Yield of Dryland Wheat

نویسندگان [English]

  • A.A. Yazdani
  • H. Ghadiri
  • S. A. Kazemeini
University of Shiraz
چکیده [English]

To assess the interaction effects of weeds, sowing rate, and N splitting on dryland wheat yield, field experiments were conducted in two years (2007 and 2009) at the College of Agriculture in Shiraz University. The treatments were replicated four times and analyzed as a split- split plot in a randomized complete block. The weedy and weed free were treated as the main plots, the wheat sowing rates treated as the sub plots (100, 120, 140 and 160 kg seed ha-1) and 5 levels (0-1, 1/3-2/3, 1/2-1/2, 2/3-1/3, and 1-0 ) of N splitting (100 kg ha-1) as the sub- sub plots. Results showed that by interaction between weeds, sowing rates and N splitting, the maximum biological yield (699 kg ha-1 and 1449.5 kg ha-1 in the first and the second year, respectively) was obtained in weed free, 120 kg seed ha-1 sowing rate and N splitting of 1/3-2/3. In the first year by interaction between weeds, sowing rates and N splitting, the highest grain yield (440.07 kg ha-1) was obtained in weed free, 120 kg seed ha-1 sowing rate and N splitting of 1/3-2/3 and the lowest grain yield (47.7 kg ha-1) was obtained in weedy plots with 100 kg seed ha-1 and N splitting of 0-1. In this study, the highest weed dry matter (367.5 kg ha-1 and 160.38 kg ha-1 in the first and the second year, respectively) was obtained in sowing rate of 100 kg seed ha-1 and the lowest weed dry matter (247.5 kg ha-1 and 52.3 kg ha-1 in the first and the second year, respectively) was obtained in sowing rate of 160 kg seed ha-1. In 2009, unusually low temperature in reproduction stage adversely affected wheat and led to no grain yield production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Dryland wheat
  • Nitrogen splitting
  • Sowing rate
  • Weed
CAPTCHA Image