سمیت تنفسی اسانس زیره سیاه Bunium persicum Boiss. (Umbelliferae) و هل Elletaria cardamomum Maton. (Zingiberaceae) روی حشرات کامل شپشه آرد Tribolium castaneum (Herbst.) (Coleoptera: Tenebrionidae)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
اثر سمیت تنفسی دو گونه گیاهی هل .Elletaria cardamomum Maton و زیره سیاه کرمانیBunium persicum Boiss. روی حشرات کامل شپشه آرد ).Tribolium castaneum (Herbst بررسی شد. اسانس ها از بذور گیاهان مذکور توسط دستگاه اسانس گیر شیشه ای مدل Clevenger استخراج شدند. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که این دو اسانس روی حشرات کامل شپشه آرد سمیت تنفسی بالایی دارند. مرگ و میر حشرات کامل 7-1 روزه در هر دو جنس نر و ماده با افزایش غلظت و مدت زمان اسانس دهی افزایش یافت. حشرات کامل جنس نر در مقایسه با جنس ماده حساسیت بیشتری به سمیت تنفسی اسانس ها از خود بروز دادند. سمیت تنفسی اسانس زیره سیاه روی حشرات کامل شپشه آرد بیشتر از اسانس هل بود. میزان LC50 اسانس زیره پس از 24 ساعت اسانس دهی برای حشرات کامل نر و ماده به ترتیب 59/7 و 90/9 میکرولیتر بر لیتر هوا (µl.L-1) بود. میزان این شاخص در مورد اسانس هل برای افراد نر و ماده به ترتیب 91/22 و 63/30 میکرولیتر بر لیتر هوا (µl.L-1) بدست آمد. نتایج این بررسی نشان داد که اسانس های هل و زیره سیاه منابع بیولوژیکی مؤثری هستند که می توانند برای حفاظت غلات انبار شده از آلودگی توسط شپشه آرد به کار برده شوند.

واژه های کلیدی: شپشه آرد، اسانس های گیاهی، هل و زیره سیاه

عنوان مقاله [English]

Fumigant Toxicity of Bunium persicum Boiss. (Umbelliferae) and Elletaria cardamomum Maton. (Zingiberaceae) oils against Tribolium castaneum (Herbst.) (Coleoptera: Tenebrionidae)

نویسندگان [English]

  • Gholam hossein Moravej 1
  • Zohreh Of-Shahraki
  • m azizi 1
  • Farnoush Yaghmaee 2
1
2 College of Agriculture Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Abstract
The fumigant toxicities of the essential oils from two spices including Black cumin (Bunium persicum Boiss.) and Cardamom (Elletaria cardamomum Maton.) were examined on the adults of the rust-red flour beetle, Tribolium castaneum (Herbst.). The oils were extracted from the dried fruits of the plants by hydro-distillation using a Clevenger apparatus. The results indicated that both essential oils had high fumigant activity against adult beetles. The mortality of 1-7-day-old adults of both sexes progressively increased as exposure time and/ or concentration increased. The males were more sensitive than the females to the both oil vapors. The beetles were more sensitive to the oil vapor of B. persicum than that of E. cardamomum. The 24-h median lethal concentrations (LC50) of B. persicum oil were 7.59 and 9.90 µlL-1 and those of E. cardamomum oil were 22.91 and 30.63 µlL-1 against males and females, respectively. The results suggested that the essential oils of B. persicum and E. cardamomum are sources of biologically active vapor that can be used for protecting stored grain against infestation of the rust-red flour beetle.

Key words: Rust-red flour beetle, Essential oils, Cardamom, Black cumin

CAPTCHA Image