اثرات زیستی اسانس پوست میوه چند گونه مرکبات روی شپشه‌ی آرد (Coleoptera: Tenebrionidae) Tribolium confusum Duval

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• مهدی کبیری رئیس آباد ¹
• محمود محمدی شریف ²
• ملیحه کبیری نسب

¹ دانشگاه محقق اردبیلی

² دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

10.22067/jpp.v28i1.36050

چکیده

در این تحقیق قابلیت تدخینی، اثرات دورکنندگی و دوام اثر حشره کشی اسانس بدست آمده از پوست‌ پرتقال، نارنج و نارنگی رقمهای انشو، پیج و یافا روی حشرات کامل شپشه آردTribolium confusum مورد بررسی قرار گرفت. اسانس‌ بوسیله دستگاه کلونجر استخراج گردید. برای بررسی اثر تدخینی اسانس از ظروفی به حجم 40 میلی لیتر و کاغذ صافی (Whatman, Nº1) به عنوان منبع متصاعد کننده اسانس استفاده شد. جهت بررسی قابلیت تدخینی، مرگ‌و‌میر ناشی از چهار غلظت متفاوت هر یک از اسانس‌ها پس از گذشت 1، 3، 6، 9، 12 و 24 ساعت از تیمار اندازه‌گیری شد. اثر دورکنندگی ناشی از چهار غلظت 18/0، 36/0، 72/0 و 45/1 میکرولیتر بر سانتیمتر مربع اسانس، از طریق مقایسه تعداد حشرات کامل در دو قسمت تیمار شده و تیمار نشده براورد شد. نتایج بررسی قابلیت تدخینی نشان داد که مرگ‌ومیر با گذشت زمان‌ افزایش یافت اما اسانس-ها معمولاً طی 12 ساعت اول بیشترین کارایی خود را اعمال کردند. مرگ‌و‌میر ناشی از بالاترین غلظت (برای اسانس های ذکر شده بترتیب 325، 400، 350، 275 و 300 میکرولیتر بر لیتر هوا) پس از 24 ساعت بیش از 97 درصد بود. میانگین درصد دورکنندگی ناشی از چهار غلظت اسانس‌ها بترتیب 5/32، 65، 55، 5/37 و 40 درصد براورد شد. میزان دوام از 12 روز (اسانس انشو) تا 22 روز (اسانس یافا) متغیر بود.

کلیدواژه‌ها

• اسانس
• Tribolium confusum
• دورکنندگی
• دوام اسانس

20.1001.1.20084749.1393.28.1.13.9

---

عنوان مقاله [English]

Biological Effects of Citrus Peels Essential Oils Against Confused Flour Beetle, Tribolium confusum Duval (Coleoptera: Tenebrionidae)

نویسندگان [English]

• Mahdi Kabiri Raeis Abad ¹
• Mahmoud Mohammadi Sharif ²
• M. Kabirinasab

¹

² Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

چکیده [English]

In this research, fumigation efficiency, repellency and persistence of citrus essential oils extracted from dried peels of orange, bitter orange and mandarin (cultivars: Satsuma, Page, Clemantin) were investigated against adults of confused flour beetle Tribolium confusum Duval. The essential oils were extracted by using Clevenger apparatus. 40 ml glass container as bioassay chamber and filter paper (Whatman, N˚1) as releasing source of the essential oils were used for evaluating fumigation. Mortalities caused by four concentrations of the essential oils were assayed at 1, 3, 6, 9, 12 and 24 hours after treatment in fumigation effects experiments. Repellency effect of four concentrations, 0.18, 0.36, 0.72 and 1.45 μl/cm2 was measured by comparing the number of adults in treated and untreated areas. An ascendant trend was observed between the concentrations and mortality in fumigation toxicity assay, but essential oils exert their efficiency in first 12 hours. Highest concentrations of the essential oils (325, 400, 350, 275 and 300 μl/L air, respectively) were caused more than 97% mortality after 24 hours. The repellencies averages of the four concentrations were 32.5, 65, 55, 37.5 and 40%, respectively. The essential oils persistency were between 12 (Satsuma) to 22 days (Clemantin).

کلیدواژه‌ها [English]

• Essential oil
• Tribolium confusum
• Repellency
• Persistence