بررسی اثر برخی عوامل محیطی بر جوانه‌زنی علف‌هرز کاهوی وحشی (Lactuca serriola)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• محمد حسن راشد محصل
• ابراهیم کازرونی منفرد
• محمد تقی آل ابراهیم

دانشکده کشاورزی

10.22067/jpp.v25i4.11801

چکیده

چکیده
کاهوی وحشی (Lactuca serriola) علف هرزی یکساله، با بذر تکثیر می شود. به‌منظور بررسی اثرات برخی عوامل محیطی بر جوانه‌زنی و سبز شدن این علف هرز آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در پتری دیش‌هایی به قطر 11 سانتیمتر و با 4 تکرار در محیط ژرمیناتور در دمای 10 درجه سانتیگراد و تاریکی انجام پذیرفت. آزمایشها شامل بررسی اثر 7 سطح pH (محدوده 4 تا 10)، 10 سطح تنش خشکی (پتانسیل‌های اسمزی بین صفر تا 9/0- مگاپاسکال) که با استفاده از پلی اتیلن گلیکول 6000 و 7 سطح تنش شوری (غلظت‌های بین 0 تا 300 میلی مولار) که با استفاده از کلرید سدیم اعمال گردید. آنالیز واریانس‌ها نشان داد که اثر pH بر درصد جوانه‌زنی معنی دار نیست. ولی اثر pH بر متوسط زمان جوانه‌زنی (MGT)، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه معنی دار شد. تیمار‌های تنش خشکی نشان داد که درصد جوانه‌زنی بذور گیاه کاهو از غلظت 55/0 مگا پاسکال شروع به کاهش و در 9/0 مگاپاسکال به صفر رسید. تنش خشکی موجب کاهش خطی طول ریشه‌چه و ساقه‌چه گردید. اثر این تیمار بر MGT نیز معنی دار بود و با افزایش پتانسیل، ابتدا افزایش و بعد کاهش متوسط زمان جوانه زنی مشاهده شد. کاهش خطی درصد جوانه‌زنی در تنش شوری از غلظت 50 میلی مولار شروع شده و در 200 میلی مولار به صفر درصد رسید. با افزایش غلظت نمک، MGT ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. کاهش طول ریشه‌چه در مقابل افزایش غلظت نمک از یک تابع درجه دو و کاهش طول ساقه‌چه از یک تابع خطی پیروی کرد.

واژه‌‌‌های کلیدی: PH، تنش شوری، خشکی، متوسط زمان جوانه‌زنی، ریشه‌چه، ساقه‌چه

20.1001.1.20084749.1390.25.4.2.3

---

عنوان مقاله [English]

Effects of Some Environment Factors on Wild Lettuce (Lactuca serriola) Germination

نویسندگان [English]

• Mohammad hasan rashed
• E. Kazerooni Monfared
• M.T. Alebrahim

چکیده [English]

Abstract
Wild lettuce (Lactuca serriola) is an annual weed with seed reproduction. An experiment was conducted to evaluate some environmental effects on germination and emergence of this weed. The type of design was completely randomized with four replications in which factors were arranged as factorial. The experiment was carried out with 11 cm Petri dishes in a germinator (10 °C) and without light. Treatments were PH= 4 to 10, drought strought stress in Polyethylene glycol-6000(PEG) solutions (0 to -0.9) and salinity stress in 7 NaCl solutions (0 to 300 mM). Analysis of variances showed that the effect of PH was not significant on seed germination. But it was significant on mean germination time (MGT), hypocotyle and radicle length. In drought stress treatments, germination percent decreased from 0.55 MPa and was 0 percent in 0.9 MPa. Similar effects were observed about hypocotyle and radicle length. Effect of this treatment on MGT was significant and by increasing in drought stress, MGT increased at first and then decreased. In salinity stress germination was reduced linearly from 50 mM and reached to 0 percent in 200 mM. Reduction of radicle length by increasing NaCl solution followed a second grade function. In contrast hypocotyle length reduced as a linear function.

Keywords: pH, Drought and Salinity Stress, Mean Germination Time, Radicle, Hypocotyle