اثرات بازدارندگی بذور سلمه (Chenopodium album) بر جوانه زنی و رشد گیاهچه‌های ذرت (Zea mays) و سورگوم (Sorghum bicolor)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• مجید ولایتی
• غلامرضا زمانی ¹
• مجید جامی الاحمدی ²
• محمد حسن راشد محصل ³
• سید احمد حسینی ⁴

¹ گروه زراعت دانشگاه بیرجند

² دانشگاه بیرجند

³ دانشکده کشاورزی

⁴ دانشگاه ولیعصر رفسنجان

10.22067/jpp.v25i1.9581

چکیده

چکیده
تا کنون در بیشتر مطالعات دگرآسیبی بافت‌‌های زنده و مرده گیاهی را به عنوان منبع ترکیبات دگرآسیب معرفی کرده اند. در حالیکه مشخص شده است که بذور گونه‌های گیاهی مختلف نیز دارای اثرات بازدارنده بر روی جوانه زنی خود و دیگر گونه‌های گیاهی می‌باشند. برای بررسی و تعیین اثر دگرآسیب بذور سلمه (Chenopodium album) دو آزمایش بصورت کاملاً تصادفی و هر کدام با 4 تیمار و 6 تکرار در شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. هر تیمار شامل 15 عدد بذر سورگوم (Sorghum bicolor) و یا 10 عدد بذر ذرت(Zea mays) بود و بذور سلمه به تعداد 0، 200، 400 و 600 عدد بطور مساوی در اطراف بذور هر دو گونه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش تعداد بذور سلمه بطور معنی داری باعث کاهش درصد جوانه زنی سورگوم و ذرت شد. همچنین افزایش تعداد بذور سلمه اثر معنی داری بر طول ریشه و کلئوپتیل، تعداد و طول ریشه‌های نابجا و ریشه‌های فرعی داشت و باعث کاهش این صفات شد. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش می‌توان گفت که بذور سلمه دارای توان دگرآسیب بالایی هستند و بسته به بانک بذر موجود در خاک می‌توانند بر جوانه زنی و رشد محصول زراعی در مراحل اولیه اثر منفی بگذارند. بنابراین تخلیه بانک بذر از بذور این علف‌‌‌‌هرز می‌تواند به عنوان گزینه ای برای بهبود جوانه زنی و استقرار گیاه مدنظر قرار گیرد.

واژه ‌های کلیدی: رشد ریشه، رشد کلئوپتیل، ترشحات بذر، دگرآسیبی

20.1001.1.20084749.1390.25.1.1.6

---

عنوان مقاله [English]

Inhibitory Effects of Common Lambsquarters (Chenopodium album) Seeds on Seed Germination of Maize (Zea mayz) and Shattercane (Sorghum bicolor)

نویسندگان [English]

• majid Velayati
• Gholam Reza zamini ¹
• majid jamiahmadi ²
• mohammad hasan rashed ³
• ahmad hosseini ⁴

¹

²

³

⁴

چکیده [English]

Abstract
Most allelopathic studies have demonstrated the importance of live and dead plant tissues as source of allelochemicals. Seeds of several species also have inhibitory effects on germination of the same or other species. In order to determine the allelopathic effects of common lambsquarters (Chenopodium album) seeds, an experiment was conducted under controlled conditions in Birjand University, IRAN. The laboratory experiments were carried out in a completely randomized block design with 6 replications. Four treatments of each crop species were consisted of 15 seeds of shattercane (Sorghum bicolor) and/or 10 seeds of maize (Zea mays) with 0, 200, 400 and 600 seeds of common lambsquarters that were equally distributed around seeds of both crop species. Results indicated as the number of weed seeds increased, the crop germination percentage was decreased significantly. There were significant effects of neighboring weed seeds on coleoptile and radicle length, number of secondary and adventitious roots and length of secondary and adventitious roots of crop species.

Keywords: Root growth, Coleoptiles growth, Seed exudates, Allelopathy