واکنش ژنوتیپ‌های نخود دسی و کابلی در برابر نژادهای 3 و 6 قارچ عامل بیماری برق‌زدگی Ascochyta rabiei

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

چکیده

بیماری برق‌ز‌دگی که به وسیله قارچ Ascochyta rabiei ایجاد می‌شود، یکی از مهمترین عوامل محدود کننده کشت و تولید نخود در بیشتر مناطق دنیا و از جمله ایران بشمار می‌رود. شناسائی منابع ژنتیکی مقاومت در ژرم پلاسم نخود، در برابر نژادها و پاتوتیپ‌های عامل بیماری برق‌زدگی در طراحی برنامه‌های اصلاحی بسیار ضروری است .برای این منظور عکس‌العمل شش ژنوتیپ منتخب از کلکسیون نخود کشور در برابر نژادهای 3 و 6 قارچ عامل بیماری برق‌زدگی بررسی شد. ارزیابی فنوتیپی مقاومت این ژنوتیپ‌ها نشان داد که میزان مقاومت ژنوتیپ‌ها در برابر نژاد 3 بطور معنی‌داری بیشتر از مقاومت آن‌ها در برابر نژاد 6 بود به طوری که ژنوتیپ‌های Kc-218848 و Kc-218740 در مقایسه با ژنوتیپ‌های دیگر جزء گروه مقاوم تشخیص داده شدند در حالی که همه ژنوتیپ‌های مورد بررسی در مقابل نژاد 6 قارچ همانند شاهد حساس، حساسیت نشان دادند. مقایسه روند توسعه بیماری در ژنوتیپ‌ها نیز نشانگر وجود تفاوت معنی‌داری بین آنها در واکنش به هردو نژاد قارچ بود. تجزیه خوشه‌ای روند توسعه بیماری در طی چهار هفته متوالی پس از آلودگی با نژاد 3، ارقام مورد بررسی را به دو گروه متمایز تقسیم نمود. ژنوتیپ‌های بانک ژن گیاهی ملی ایران شامل Kc-218848 و Kc-218740 در یک گروه مقاوم و ژنوتیپ‌های مشهد شامل MCC-496، MCC-54، MCC-311 و MCC-133 در یک گروه جداگانه نسبتا حساس قرار گرفتند. بر اساس این نتایج امکان اصلاح ارقام نخود مقاوم برای استفاده در مناطق آلوده به نژاد 3 قارچ وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reaction of Desi and Kaboli Chickpea Genotypes to Race 3 and 6 of Ascochyta rabiei

نویسندگان [English]

  • H.R. Kavousi
  • J. Mozafari
  • S.H. Marashi
  • A. Bagheri
چکیده [English]

The fungal disease, Ascochyta blight, caused by Ascochyta rabiei is a major yield limiting factor of chickpea (Cicer arietinum L.) in many countries, including Iran. Identification of resistance sources against races or pathotypes of the fungus causing this disease is required for breeding resistant chickpea cultivars. Reaction of six selected genotypes of Iranian chickpea collection was evaluated against race 3 and 6 of the pathogen. The phenotypic evaluation of genotypes for their reactions against race 3 and 6 of the pathogen showed a varying degree of resistance against race 3. Genotypes Kc-218848 and Kc-218740 were identified as relatively resistant, while none of the genotypes were resistant against race 6 of the pathogen. The comparison of trends of disease development against the two races also showed that genotypes were significantly different for their reaction to this disease. The trend of disease development against race 3 was much slower compared to race 6. The cluster analysis of trend of disease development among genotypes during four sequential weeks after inoculation with race 3, divided the genotypes into two distinct groups. Resistant genotypes Kc-218848 and Kc-218740 were classified in one group and genotypes considered relatively susceptible including MCC-496, MCC-54, MCC-311 and MCC-133 were grouped separately in another cluster. These results suggested that development of Ascochyta blight chickpea cultivars for regions dominated by race 3 of Ascochyta rabiei is feasible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chickpea
  • Germplasm
  • Disease resistant
  • Ascochyta rabiei
CAPTCHA Image