تنوع گونه‌ای کنه ها و تغییرات انبوهی جمعیت گونه های زیان آور غالب روی هشت رقم پسته در شهرستان مه‌ولات، استان خراسان رضوی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
در سال‌های 1386 و 1387، تنوع گونه‌ای کنه‌های پسته با جمع‌آوری نمونه‌های متعدد از باغ‌های پسته در نقاط مختلف شهرستان مه‌ولات برای اولین بار بررسی گردید. هشت رقم پسته شامل اکبری، اوحدی، بادامی سفید، برگ سیاه، قرمز، کله قوچی، گرمه و ممتاز از لحاظ شدت آلودگی به دو گونه از کنه‌های زیان‌آور غالب در باغ پسته ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان مه‌ولات در طول فصل رشد مورد مقایسه قرار گرفتند. در این بررسی9 گونه کنه متعلق به 9 جنس، 7 خانواده و 3 راسته شناسایی شدند که چهار گونه از آنها گیاهخوار بودند. گونه ی Shevtchenkella recki (Bagd.) برای ایران و گونه های Typhlodromus bagdasarjani Wainstein & Arutunjan و Tyrophagus brevicrinatus Robertson برای استان و کلیه نمونه‌ها برای شهرستان ثبت جدید اعلام می شوند. در بین گونه های گیاهخوار، Sh. recki و Tenuipalpus granati Sayed گونه های غالب شناخته شدند. تجزیه واریانس تفاوت آلودگی ارقام مختلف پسته به جمعیت کنه های گیاهخوار غالب را در سطح احتمال 5 % معنی‌داری نشان داد. رقم‌ های قرمز، اوحدی و کله قوچی بیشترین و رقم گرمه کمترین آلودگی را به کنه‌های گیاهخوار غالب داشتند. در این بررسی بیشترین آلودگی به کنه های گیاه خوار در ماه‌های مرداد و شهریور دیده شد. در بین ارقام مختلف پسته کمترین و بیشترین تراکم جمعیت کنه Sh. recki بترتیب در رقم های گرمه و کله قوچی و در مورد کنه Tenuipalpus granati Sayed ، کمترین و بیشترین انبوهی جمعیت بترتیب روی گرمه و رقم اوحدی ثبت گردید. انبوهی جمعیت هر دو گونه کنه در سطح زیرین برگ‌های پسته در ارقام مختلف بیشتر بود.

واژه های کلیدی: پسته، کنه های زیان آور و مفید، انبوهی جمعیت، Shevtchenkella recki، Tenuipalpus granati

عنوان مقاله [English]

Species Diversity of Acari and Population dy Namics of the Dominant Injurious Species on Eight Varieties of Pistachio in Mahvelat Region, Razavi Khorasan Province

نویسندگان [English]

  • mojtaba Boutimar
  • H Sadeghi Namghi
Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Abstract
During 2007 and 2008, a survey on species diversity of Acari associated with pistachio trees and seasonal dynamics of the dominant injurious species was conducted in Mahvelat region for the first time. 8 varieties of pistachio including Akbari, Owhadi, Badami, Barg siah, Ghermez, Kalah ghochi, Germeh and Momtaz, commonly grown in the region were compared in terms of infestation to the two predominant species of injurious mites. As a result, 9 species of mites belonging to 9 genera, 7 families and 3 orders were identified, 4 of which were phytophagous. Of collected species, the eriophyid species, Shevtchenkella recki (Bagd.) and two species namely Typhlodromus bagdasarjani Wainstein & Arutunjan and Tyrophagus brevicrinatus Robertson were new for Iranian and the province fauna respectively. Among the phytophagous mites, Sh.recki and T. granati were the dominant species. ANOVA showed a significant difference between varieties of pistachio in terms of infestation to the dominant phytophagous mites. The highest and least level of pistachio infestation to phytophagous mites was observed on Ghermez, Owhadi, Kallah ghochi and Germeh variety respectively. In this study, the highest population of the dominant phytophagous mites was observed on August and September. Among the different varieties of pistachio the least and highest density of Sh. recki was observed on Germeh and Kallah ghochi varieties respectively. The least and highest density of Tenuipalpus granati Sayed was observed on Germeh and Owhadi varieties respectively. On all sampling dates, the density of both mite species on lower surface was higher than upper surface of leaves.

Key words: Pistachio, Harmful and beneficial mites, Population density, Tenuipalpus granati, Shevtchenkella recki, Pistachio varieties

CAPTCHA Image