TY - JOUR ID - 40504 TI - شکستن خواب بذر و تعیین دماهای کاردینال جوانه‌زنی علف‌هرز قیچ لوبیایی (Zygophyllum fabago L.) با استفاده از مدل‌های رگرسیونی JO - پژوهش های حفاظت گیاهان ایران JA - JPP LA - fa SN - 2980-8170 AU - حیدری, مجید AU - راستگو, مهدی AU - قنبری, علی AD - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 37 IS - 4 SP - 411 EP - 423 KW - تغییر اقلیم KW - خراش‌دهی KW - دمای متناوب KW - مدلسازی DO - 10.22067/jpp.2021.71460.1034 N2 - به‌منظور ارزیابی اثر برخی روش‌ها بر شکست خواب بذرها و آگاهی از مکانیسم خواب بذرها، ارزیابی اثر دماهای متناوب و نور بر جوانه‌زنی بذرها و نیز تعیین دماهای کاردینال جوانه‌زنی بذرهای قیچ لوبیایی، آزمایش‌هایی در سال 1395 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. آزمایش اول شامل ارزیابی اثر دماهای ثابت جوانه‌زنی (15 تا 35 درجه سانتی‌گراد) و روش‌های مختلف حذف خواب بذرها بود. آزمایش دوم شامل ارزیابی اثر دماهای متناوب (10/20، 15/25، 10/30 و 20/30 درجه سانتی‌گراد (شب/روز))، رژیم نوری و اعمال و عدم اعمال تیمار شکستن خواب بذور و آزمایش سوم اعمال دماهای ثابت (0 تا 40 درجه سانتی‌گراد) با دوره روشنایی/تاریکی 12/12 ساعت بود و با استفاده از برازش معادلات دوتکه‌ای، چهار پارامتره بتا و دندان مانند به رابطه بین دما و سرعت جوانه‌زنی مقادیر دماهای کاردینال تعیین شد. نتایج نشان داد که جوانه‌زنی بشدت تحت تأثیر دماهای ثابت و متناوب قرار گرفت. نور نقشی در جوانه‌زنی قیچ لوبیایی نداشت. به‌طوری‌که بیشترین درصد جوانه‌زنی در تیمارهای شکستن خواب مربوط به تیمار سولفوریک اسید 15 دقیقه در دمای 30 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد جوانه‌زنی در تیمار دماهای متناوب مربوط به تیمار دمای متناوب 15/25 درجه سانتی‌گراد (زمانی که بذرها خواب‌شکنی نشده بودند) به میزان 6/54 درصد بود. در برآورد دماهای کاردینال نیز مدل چهار پارامتره بتا نسبت به سایر مدل‌ها بهتر بود. براساس برآوردهای این مدل، دماهای پایه، مطلوب و حداکثر برای جوانه‌زنی بذرهای قیچ لوبیایی به‌ترتیب 83/9، 33/16 و 29/39 درجه سانتی‌گراد تعیین شد. UR - https://jpp.um.ac.ir/article_40504.html L1 - https://jpp.um.ac.ir/article_40504_a57fcbb24f2030fb898ee38e54e7b656.pdf ER -