TY - JOUR ID - 35910 TI - اثرات حشره کشی عصاره‌ی شش گونه گیاه دارویی روی سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus (F.) (Col.: Bruchidae) JO - پژوهش های حفاظت گیاهان ایران JA - JPP LA - fa SN - 2980-8170 AU - مبارکیان, مریم AU - زمانی, عباسعلی AU - کریم زاده اصفهانی, جواد AU - معینی نقده, ناصر AU - امامی, محمد سعید AD - رازی کرمانشاه AD - دانشگاه رازی کرمانشاه AD - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 29 IS - 4 SP - 499 EP - 510 KW - بازدارندگی تخمریزی KW - دورکنندگی KW - سمیت تماسی KW - سمیت تنفسی DO - 10.22067/jpp.v29i4.26748 N2 - در سال‌های اخیر عصاره‌های گیاهی به عنوان عوامل کنترل کننده‌ی آفات مورد توجه قرار گرفته‌اند. کشف ترکیبات مؤثر که پایداری کمتری در محیط دارند، سودمند خواهد بود. در این تحقیق سمیت تماسی، تنفسی، دورکنندگی و بازدارندگی تخم‌ریزی عصاره‌ی گیاهان آویشن برگ باریک Ziziphora clinopodioides Lam.، اسطوخدوسLavandula officinalis Chaix. ، برگ‌بو Laurus nobilis L. ، رزماری Rosmarinus officinalis L. ، مرزه Satureja hortensis L. و مریم‌گلی Salvia officinalis L. روی سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus (F.) ، در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق در دمای 2±27 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره‌ی نوری 12 ساعت روشنایی به 12 ساعت تاریکی انجام شد. برای تعیین اثرات حشره‌کشی عصاره‌ها، میزان مرگ و میر حشرات به ترتیب بعد از 24، 48 و 72 ساعت بررسی شد. اثر دورکنندگی عصاره‌ها تا پنج ساعت بعد از شروع آزمایش در هر ساعت مورد بررسی قرار گرفت. در اثر تماس حشرات کامل آفت با غلظت صد در صد عصاره‌‌ی گیاهان آویشن برگ باریک، اسطوخدوس، برگ‌بو، رزماری، مرزه و مریم‌گلی، کمترین و بیشترین تلفات به میزان 74/73 و 07/94 درصد به ترتیب برای برگ بو و اسطوخدوس به دست آمد. در اثر سمیت تنفسی و در غلظت صد در صد عصاره‌‌ی برگ بو و اسطوخدوس، به ترتیب 96/55 و 72/97 درصد از حشرات بالغ آفت از بین رفتند و کمترین و بیشترین میزان تلفات تخم آفت در تماس با عصاره ی رزماری و اسطوخدوس و به ترتیب به میزان 84/41 و 88/88 درصد مشاهده شد. در آزمون بازدارندگی تخمریزی و در بالاترین غلظت عصاره ی تمام گیاهان مورد مطالعه (1µl/ml)، میزان تخمریزی حشرات ماده بیش از 90 درصد کاهش یافت. عصاره‌‌ی گیاهان اسطوخدوس و رزماری در غلظت µl30 به ترتیب باعث دورشدن 100 و 64 درصد از حشرات بالغ شدند. نتایج به‌ دست آمده بیان‌گر پتانسیل بالای این ترکیبات درکنترل سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات می‌باشد. UR - https://jpp.um.ac.ir/article_35910.html L1 - https://jpp.um.ac.ir/article_35910_9dcdce1d5b6f6ee52cc21511337ae3f6.pdf ER -