%0 Journal Article %T اثر تنش‌های شوری و خشکی بر رویش جوانه‌های ریزوم گیاهArundo donax L. در شرایط دمایی مختلف %J پژوهش های حفاظت گیاهان ایران %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2980-8170 %A الهی نژاد, محسن %A اسدی, قربانعلی %A توکل افشاری, رضا %D 2023 %\ 01/21/2023 %V 36 %N 4 %P 481-498 %! اثر تنش‌های شوری و خشکی بر رویش جوانه‌های ریزوم گیاهArundo donax L. در شرایط دمایی مختلف %K تنش‌های محیطی %K جوانه‌زنی %K گیاه مهاجم %K قمیش %R 10.22067/jpp.2022.76744.1092 %X به‌منظور بررسی اثر تیمار خشکی و شوری بر مراحل رشد و زمان آغازش ریزوم گیاه قمیش Arundo donax آزمایشی در سال 1399 در دانشگاه فردوسی مشهد با استفاده از ریزوم های جمع‌آوری‌شده از اکوتیپ گرگان و به‌صورت طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در اتاقک رشد در 5 سطح دمایی (5، 10، 15، 20، 25 و 30 درجه سانتی‌گراد) به‌صورت جداگانه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف تنش خشکی {0 (آب مقطر)، 0.4-، 0.8- و 1.2- مگاپاسکال} و سطوح مختلف تنش شوری {0 (آب مقطر)، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر} بود. نتایج کلی آزمایش نشان داد که با افزایش میزان شوری و خشکی، میزان جوانه‌زنی ریزوم ها کاهش پیدا می‌کند. همچنین نتایج نشان داد که جوانه‌زنی ریزوم گیاه قمیش از دمای 5 درجه سانتی‌گراد تا دمای 30 درجه سانتی‌گراد امکان‌پذیر است اما بیشترین میزان جوانه‌زنی به میزان 74 درصد در دمای 15 درجه سانتی‌گراد اتفاق افتاد و پس ‌از آن دمای 20 درجه به مقدار 66 درصد در تیمار شاهد جوانه‌زنی داشت. کمترین درصد جوانه‌زنی در بالاترین سطح شوری و خشکی در دمای 15 و 30 درجه سانتی‌گراد به مقدار 4 درصد مشاهده شد. درصد جوانه‌زنی و سایر شاخص‌های جوانه‌زنی با کاهش دما از 15 درجه سانتی‌گراد به 5 درجه سانتی‌گراد کاهش پیدا کرد. همین روند نیز با افزایش دما از 20 درجه سانتی‌گراد به 30 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد که نشان می‌دهد، بهترین دما برای رویش جوانه‌های ریزوم قمیش بین 15 تا 20 درجه سانتی‌گراد می‌باشد. تأثیر میزان شوری و خشکی بر میزان جوانه‌زنی در دماهای مختلف نشان داد که با افزایش سطح تنش شوری و خشکی میزان جوانه‌زنی کاهش پیدا می‌کند، اما با افزایش سطح خشکی میزان کاهش درصد جوانه‌زنی بیش از سطح شوری بود و کاهش رویش جوانه‌های ریزوم قمیش بیشتر تحت تأثیر افزایش میزان خشکی خاک قرار گرفت. اثر متقابل سه‌گانه شوری،خشکی و دما در تمامی پارامترها به‌جز سرعت جوانه‌زنی تعدیل‌شده در سطح احتمال %99 معنی‌دار بود که این امر نشان می‌دهد که جوانه‌زنی ریزوم گیاه قمیش به‌شدت تحت تیمار خشکی، شوری و دماهای مختلف قرار دارد و وجود هر یک از این تیمارها در شرایط طبیعی می‌تواند جوانه‌زنی آن را مختل نماید. %U https://jpp.um.ac.ir/article_42850_59671e8b5984b8736314611e125f0d0c.pdf