تغییرات جمعیت لاروهای زمستانگذران پروانه کرم ساقه‌خوار برنج، Chilo suppressalis (Lepidoptera: Pyralidae) در شالیزارهای شمال شهرستان آمل در استان مازندران

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی

2 موسسه تحقیقات برنج کشور

3 دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

4 گروه حشره شناسی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

چکیده

چکیده
تغییرات جمعیت لاروهای زمستانگذران کرم ساقه‌خوار برنج،Chilo suppressalis Walker (Lepidoptera: Pyralidae) روی کلش‌های سه رقم رایج برنج شامل فجر، خزر و نعمت در شالیزارهای شمال شهرستان آمل در استان مازندران بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که نوسانات جمعیت لاروهای زمستانگذران روی کلش‌های سه رقم برنج در سطح آماری 05/0 دارای اختلاف معنی‌دار بودند، بطوری که بالاترین تراکم روی رقم خزر و پایین‌ترین تراکم روی رقم نعمت بدست آمد. نتایج نمونه‌برداری‌ها در زمان‌های مختلف فصل پاییز نشان داد که دینامیسم جمعیت لاروها در تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری فاقد اختلاف معنی‌دار بود. همچنین مقایسه میانگین اثر متقابل «تاریخ نمونه‌برداری × واریته» روی انبوهی جمعیت لاروهای زمستانگذران نشان داد که هیچ اختلاف معنی‌داری وجود ندارد. با توجه به نتایج این پژوهش، اولاً رقم نعمت به دلیل وجود تراکم پایینی از لاروهای زمستانگذران روی آن می‌تواند جزو ارقام مقاوم محسوب گردد. ثانیاً لاروهای زمستانگذران بعد از پیدا کردن میزبان مناسب جهت زمستانگذرانی، جابجایی بسیار اندکی به سمت سایر میزبان‌ها خواهند داشت که به همین دلیل در تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری نوسانات چندانی در تراکم جمعیت آنها مشاهده نگردید. در این پژوهش، علاوه بر بررسی تغییرات جمعیت، تعدادی از دشمنان طبیعی لاروهای زمستان‌گذران کرم ساقه‌خوار برنج در منطقه‌ی آمل مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده، سوسک‌های شکارگر متعددی از خانواده‌های Carabidae و Staphylinidae و نیز تعدادی زنبور و مگس پارازیتوئید از خانواده‌های Braconidae، Ichneumpnidae، Sarcophagidae و Phoridae شناسایی شدند که در کاهش تراکم جمعیت لاروهای زمستان‌گذران نقش داشتند.

واژه‌های کلیدی: تغییرات جمعیت، لاروهای زمستانگذران، کرم ساقه‌خوار برنج، شالیزار، مازندران، شکارگران، پارازیتوئیدها

عنوان مقاله [English]

Population fluctuation of rice stem borer, Chilo suppressalis Walker (Lepidoptera: Pyralidae) in paddy fields of northern Amol in Mazandaran province

نویسندگان [English]

  • Hassan Ghahari 1
  • Mehrdad Amooughlitabari 2
  • M Haji-Amiri 3
  • hamid sakenin
  • Hadi Ostovan 4
1
2
3 Mazandaran Agriculture and Natural Resources University
4 Department of Entomology-Shiraz Branch-Islamic Azad University
چکیده [English]

Abstract
The population fluctuation of overwintering larvae of Rice stem borer, Chilo suppressalis Walker (Lepidoptera: Pyralidae) was studied on the three rice varieties including, Fajr, Khazar and Nemat in paddy fields of northern Amol in Mazandaran province. The results indicated that the population fluctuation was significantly different on the three rice varieties at statistical level 5%; the highest density was obtained on variety Khazar and the lowest one on Nemat. The results of several samplings in different dates of autumn indicated that there was not any significant difference between the sampling dates. The mean comparison of reciprocal effect "sampling date × variety" on the population density of overwintering larvae indicated that there was no significant different. In attention to the results of this project, firstly the variety Nemat can be a resistant variety because of low density of overwintering larvae on it. Second, overwintering larvae have little replacement to other hosts after finding the suitable and pleasant overwintering shelters, because of any vacillation on population density in different sampling dates. In addition to the population fluctuation of rice stem borer, many natural enemies of overwintering larvae were studied in Amol region. Several predator beetles of the families Carabidae and Staphylinidae, and also many dipteran and hymenopteran parasitoids of the families Braconidae, Ichneumonidae, Sarcophagidae and Phoridae were identified as the efficient factors on decreasing of population density of overwintering larvae.

Key words: Population fluctuation, Overwintering larvae, Chilo suppressalis, Paddy field, Mazandaran, Predators, Parasitoids

CAPTCHA Image